ผีพนัน

การพนันก็คือการที่คนสองคนหรือมากกว่านั้นทายกันว่า “สิ่งใดจะเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นหรือชนะ” โดยผู้ที่ทายถูกก็เรียกว่าเป็นผู้ชนะและก็จะได้รับสิ่งของหรือทรัพย์ของผู้ที่ทายผิดที่เรียกว่าเป็นผู้แพ้ ซึ่งการที่ทรัพย์สินเปลี่ยนมือจากคนหนึ่งไปเป็นของอีกคนหนึ่งจากการเล่นพนันนี้เป็นการเปลี่ยนที่ไม่ดีงาม หรือไม่มีความเจริญ เพราะคนแพ้ที่เสียทรัพย์ย่อมเป็นทุกข์ทั้งกายและใจ คือใจเป็นทุกข์เพราะเสียดายทรัพย์ ส่วนกายก็เป็นทุกข์เพราะต้องทำงานหนักขึ้นอีก อีกทั้งยังจะส่งผลต่ออนาคตของผู้แพ้อีกด้วย ซึ่งยังไม่เท่านั้น แม้สังคมก็จะได้รับผลเลวร้ายตามมาอีกมากมาย

ถ้าเราจะมองอย่างผิวเผินก็จะพบเพียงว่าการพนันนั้นมีผลร้ายเฉพาะแก่ผู้ที่แพ้พนันเท่านั้นคือเพียงแค่เสียทรัพย์หรือสิ่งของไปโดยไม่ได้รับสิ่งตอบแทนที่คุ้มค่าเท่านั้น แต่ถ้าจะมองให้ละเอียดก็จะพบว่ามันไม่เท่านั้น เพราะคนที่เล่นพนันย่อมที่จะมีทั้งความโลภคืออยากได้ทรัพย์ของผู้อื่นมาเป็นของตนเองอย่างง่ายๆหรือฟรีๆโดยไม่ต้องลงทุนและมีทั้งความเกียจคร้านที่จะทำการงานด้วยความเต็มใจหรือขยันขันแข็ง ซึ่งทั้งความโลภและความเกียจคร้านนี้ย่อมจะมีผลร้ายต่อชีวิตของผู้ที่ติดการพนันเป็นอย่างมาก อย่างเช่นคนโลภก็มักจะหาทางเบียดเบียนเอาทรัพย์ของผู้อื่นมาเป็นของตนโดยมิชอบ เช่นลักขโมย คดโกง จี้ปล้น คอรัปชั่น หรือเอาเปรียบคนอื่น เป็นต้น ซึ่งก็ย่อมที่จะทำให้ผู้คนในสังคมพลอยเดือดร้อนไปด้วยโดยอ้อมอย่างไม่มีทางหลีกเลี่ยง ส่วนคนที่เกียจคร้านก็ย่อมที่จะเล่าเรียนหรือทำการงานได้ไม่เต็มที่ หรือไม่ชอบเรียน ไม่ชอบทำงาน แล้วชีวิตก็ไม่เจริญ หรือคนเกียจคร้านก็มักจะทำอะไรๆด้วยความสะเพร่า แล้วก็อาจจะทำให้เกิดความเสียหายตามมาได้อย่างมากมายทั้งแก่ตนเองและสังคม เป็นต้น

คนที่เล่นการพนันก็เพราะอยากได้ทรัพย์ของผู้อื่น แต่เมื่อเสียพนันก็ย่อมที่จะเสียดายทรัพย์ที่เสียไป จึงทำให้มาเล่นพนันอีกเพื่อที่จะได้ทรัพย์นั้นคืน แต่พอเล่นได้บ้างก็จะทำให้ดีอกดีใจและอยากได้มากยิ่งขึ้น นี่เองที่เป็นจุดทำให้คนติดการพนันและเลิกไม่ได้ หรือเลิกได้ยาก ต้องหวนกลับมาเล่นการพนันอยู่เสมอๆ แม้จะรู้อยู่ว่าการพนันนั้นมีโทษ ชนิดที่อาจทำให้สิ้นเนื้อประดาตัว หรือต้องประสบกับความเดือดร้อนอย่างไม่มีที่สิ้นสุดก็ตาม นี่เองที่ทำให้คนที่ติดการพนันมักถูกเรียกว่า “ผีพนัน” คือเหมือนกับคนที่ขาดสติทำอะไรไปโดยไม่ยั้งคิด หรือไม่รู้สึกตัว แม้การกระทำนั้นจะส่งผลร้ายอย่างที่สุดให้แก่ตนเองหรือครอบครัวก็ตาม

การพนันนั้นจะอาศัยความโลภของคนเรามาดึงดูดให้คนชอบเล่นพนัน ถ้าผลตอบแทนมีน้อย คนก็จะไม่ชอบมาเล่น แต่ถ้าผลตอบแทนมีมาก คนก็จะชอบมาเล่น อย่างเช่นถ้าแทง ๑ บาท ถ้าถูกก็จะได้ ๑ บาท โดยความเสี่ยงที่จะเสียก็มีครึ่งต่อครึ่ง ซึ่งอย่างนี้คนก็ไม่ค่อยชอบเล่น แต่ถ้าแทง ๑ บาท ถ้าถูกก็จะได้ ๖๐ บาท แม้โอกาสที่จะถูกจะมีเพียงหนึ่งในร้อยก็ตาม ซึ่งอย่างหลังนี้คนจะนิยมเล่นกันมากกว่า ยิ่งถ้าแทง ๑๐๐ บาทแล้วได้กลับคืนมาเป็นล้านบาทผู้คนก็จะยิ่งเล่นมากขึ้น แม้โอกาสที่จะถูกจะมีเพียงหนึ่งในล้านก็ตาม

คนที่ติดการพนันแล้วบางคนก็มีบทเรียนแล้วก็ละเลิกได้ แต่บางคนยิ่งติดยิ่งจมจนพบกับความหายนะก็ยังเลิกไม่ได้ บางคนก็ครอบครัวแตกแยก บางคนคลุ้มครั่งทำร้ายลูก ทำร้ายเมีย ทำร้ายตัวเอง การพนันจึงถูกจัดเป็นทางเดินไปสู่ความเสื่อม ความหายนะหรือที่เรียกว่าอบายมุขที่ทุกศาสนาสอนให้ละเลิก

ในภาวะที่ผู้คนในสังคมเป็นพวกวัตถุนิยม คือเห็นการมีทรัพย์สินมากๆ หรือเห็นว่าความร่ำรวยจะทำให้ชีวิตมีความสุขนี่เอง ที่ทำให้ผู้คนนิยมเล่นการพนันกันเป็นอย่างมาก ยิ่งคนที่มองไม่เห็นโอกาสว่าจะทำหน้าที่การงานให้ร่ำรวยได้ก็จะยิ่งชอบเล่นการพนัน ชีวิตของเขาจึงจมอยู่กับความฝันและยากจนตกต่ำเดือดร้อนจนหาความสุขที่แท้จริงไม่ได้ ซึ่งหนทางแก่ก็ต้องหันมาเป็นคนรู้จักพอ คือมีแค่ไหนก็พอใจแค่นั้น ไม่คิดโลภมากไปกว่าที่ตนเองมี และกินใช้อย่างประหยัด ที่เรียกว่าเศรษฐกิจพอเพียงนั่นเอง

ดังนั้นคนที่ยังไม่เคยเล่นก็อย่าไปหัดเล่น เพราะถ้ากระโดดลงไปในวังวนของการพนันแล้วก็ยากที่จะกลับขึ้นมาได้ อีกทั้งสังคมก็ควรที่จะไม่ให้มีการเล่นการพนันในทุกรูปแบบ ควรจะส่งเสริมให้มีการประชาสัมพันธ์ให้เห็นโทษภัยอันร้ายแรงจากการเล่นการพนันทั้งทางตรงและทางอ้อม ทั้งแก่ตนเองและแก่สังคมให้มากที่สุด เพื่อที่สังคมจะได้สงบสุขและมั่นคง แต่ถ้าสังคมยังส่งเสริม สนับสนุน ให้มีการเล่นการพนัน หรือแม้ไม่สนใจประชาสัมพันธ์ให้ผู้คนเห็นโทษภัยจากการเล่นการพนันทั้งหลายอย่างเช่นที่กำลังเป็นอยู่ในปัจจุบัน สังคมของเราก็จะยังคงมีแต่ความเดือดร้อน ไม่สงบสุขอยู่เช่นนี้เรื่อยไป และไม่นานความหายนะก็จะมาเยือน.

เตชปญฺโญ ภิกขุ
อาศรมพุทธบุตร เกาะสีชัง ชลบุรี
(ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้จาก www.whatami.net)
*********************