ความบ้าเป็นอย่างไร? ความบ้าก็คือลักษณะของความขาดสติยั้งคิด จึงคิด พูด และทำอะไรไปด้วยความขาดสติยั้งคิด หรือพูดง่ายๆก็คือการทำอะไรไปด้วยความโง่ และหลงลืมความจริงว่าเป็นอย่างไร

ความบ้าของคนเรานั้นมีอยู่ ๒ ลักษณะ คือบ้าเพราะสมองเสีย และบ้าเพราะไม่มีปัญญา ซึ่งคนที่สมองเสียและเรียกว่าเป็นคนบ้านั้นมีน้อย และจะอยู่ตามโรงพยาบาลบ้า แต่คนที่ไม่มีสติปัญญาหรือเรียกว่าบ้าทางจิตวิญญาณนี้มีมากมาย และต่างคนต่างก็ไม่รู้ว่าตนเองนั้นบ้าอีกด้วย

ความบ้าทางจิตวิญญาณนี้ก็มีทั้งพวกที่บ้าทำชั่ว และพวกที่บ้าทำดี ซึ่งพวกที่บ้าทำชั่วนั้น ก็ได้แก่พวกที่ทำผิดกฏหมาย ผิดศีลธรรม นั่นเอง คือพวกนี้จะทำผิด-ทำชั่วโดยไม่คิดว่าจะเกิดผลร้ายแก่ตนเองทั้งในด้านจิตใจ(คือทุกข์ใจ ไม่สบายใจในขณะที่ทำและหลังจากทำเสร็จแล้ว)และด้านสังคม(คือถ้าถูกจับได้ก็จะถูกลงโทษหรือถูกติเตียน) และผลของความบ้าชั่วก็คือ ทุกข์ใจด้วยและอาจถูกลงโทษด้วย

ส่วนพวกที่บ้าดีนี้นก็ได้แก่พวกที่ทำดีเพราะอยากได้กามมารมณ์(เช่นเรื่องทางเพศซึ่งเรียกย่อๆว่ากาม) และพวกที่อยากได้วัตถุสิ่งของเครื่องใช้ต่างๆ (กิน) รวมทั้งพวกที่อยากได้เกียรติยศชื่อเสียง อยากเด่น อยากดัง อยากมีอำนาจนี่เอง(เกียรติ) ซึ่งคนบ้าประเภทนี้ดูจะมีอยู่เต็มบ้านเต็มเมือง หรือเต็มโลกเลยก็ว่าได้

ทำไมจึงว่าเขาบ้า? ถ้าเรามีจิตที่สงบ(มีสมาธิ)เราก็จะมองเห็นว่าคนเหล่านี้กำลังลุ่มหลงและแย่งชิงสิ่งที่เขาอยากได้(คือ กาม กิน เกียรติ)กันอยู่ โดยคิดว่านั่นจะนำความสุขอย่างยิ่งมาให้แก่ตัวเขาและคนที่เขารัก ซึ่งความจริงไม่เป็นเช่นนั้น เพราะยิ่งติดใจลุ่มหลงและแสวงหากักตุน มันก็ยิ่งนำปัญหาต่างๆ มากมายที่จะนำความเดือดร้อนมาให้ในภายหลัง เหมือนยิ่งจุดไฟก็ยิ่งมีควัน อีกทั้งยังทำให้ต้องเร่าร้อนใจ เครียด หนัก -เหนื่อยใจอยู่เสมอๆอีกด้วย แล้วอย่างนี้จะไม่เรียกว่าบ้าแล้วจะให้เรียกว่าอย่างไร?

อันที่จริงเราทุกคนก็กำลังบ้าดีกันอยู่โดยไม่รู้ตัว ลองคิดดูง่ายๆว่าคนที่ดิ้นรนทำมาหากินมาอย่างเหนื่อยยากตลอดชีวิตแม้จะร่ำรวย แต่สุดท้ายก็ต้องจากไปโดยเอาอะไรไปไม่ได้เลยแม้สักนิด แล้วอย่างนี้จะบ้าทำไปทำไม??? แต่ถ้าใครไม่ทำอะไรเลย เอาแต่-งอมือ-งอเท้าก็ยังบ้าอยู่อีก คือบ้าขี้เกียจ เพราะจะมีแต่ความทุกข์ความเดือดร้อนอย่างยิ่งในภายหลัง

แล้วใครที่จะไม่บ้า? ก็คงมีแต่คนที่ฉลาดรู้ทันโลก ใช้ชีวิตอย่างถูกต้อง คือคิด พูด และทำด้วยสติปัญญา ไม่ทำชั่วเด็ดขาด และ แม้จะทำดีก็ไม่บ้าดี เขาจะทำหน้าที่ของเขาอย่างดีที่สุด แม้จะยากจนหรือรำรวย แม้จะมีเกียรติหรือตำต้อย แม้จะไร้กามารมณ์มาบำรุงบำเรอ หรือจะเพรียบพร้อมด้วยกามรมณ์ เขาก็ไม่รู้สึกยินดี - ยินร้ายกับมัน จิตของเขาจะสงบ เยือกเย็น เบาสบาย สดชื่น ปลอดโปรง แจ่มใส (ทางธรรมะเรียกว่านิพพาน) แม้จะตายก็ตายอย่างสงบ ไม่ทุรนทุรายเหมือนคนบ้าทั้งหลาย เพราะเขาเข้าใจโลกและชีวิตได้อย่างถูกต้องแล้ว และปล่อยวางทุกอย่างได้แล้วนั่นเอง(ทางธรรมะเรียกว่าหลุดพ้นเพราะไม่มีความยึดมั่นถือมั่นในสิ่งใดๆ).